Hamas, esir takası ve ateşkes öngören çerçeve anlaşmasını kabul etti
Filistinli kaynaklar, Hamas’ın kendisine sunulan esir değişimi ve ateşkes teklifinin “çerçeve anlaşmasına” dair yanıtının detaylarını paylaştı. Hamas’ın söz konusu teklifi kabul ettiği ve çerçeve anlaşmasının bir parçası olacak şekilde ek taslak hazırladığını belirten kaynaklar, Hamas’ın Gazze’de her biri 45 gün sürecek 3 aşamalı esir takası ve ateşkes öngören planı kabul ettiğini kaydetti.
Anlaşmanın ilk aşaması: Esirlerin serbest bırakılması ve insani yardım
Anlaşmanın ilk aşamasında her iki taraftan kadın, çocuk ve yaşlıların serbest bırakılmasını içerdiğini aktaran kaynaklar, ilk aşama sürecinde Gazze Şeridi’ne girecek insani yardım araçlarının günlük 500’den aşağı olmamasının istendiğini ifade etti. Hamas’ın sunduğu ekte yer alan anlaşmanın birinci aşamasında Gazze Şeridi’nde yerinden edilenlerin geri dönme kısıtlamalarının tümüyle kaldırılmasının talep edildiğine dikkati çeken kaynaklar, “Planın birinci aşaması ayrıca, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’nin tüm bölgelerindeki yerleşim yerlerinden çekilmesini içeriyor.” bilgisini paylaştı. Hamas’ın birinci aşamada Gazze’deki hastanelerin hizmete açılması ve saldırılarda hasar alan hastanelerin onarılmasını istediğini aktaran kaynaklar, şu bilgileri verdi:
- Esirlerin serbest bırakılması
- İnsani yardım araçlarının günlük sayısının belirlenmesi
- Gazze Şeridi’nde yerinden edilenlerin geri dönme kısıtlamalarının kaldırılması
- İsrail güçlerinin Gazze Şeridi’ndeki yerleşim yerlerinden çekilmesi
- Hastanelerin hizmete açılması ve hasarların onarılması
Anlaşmanın ikinci aşaması: Esir takası ve İsrail’in çekilmesi
Planın ikinci aşamasındaki 45 günde de Hamas’ın Gazze’de tuttuğu İsrailli asker esirlerin serbest bırakılması karşılığında İsrail’in de Filistinli esirlerin bir kısmını serbest bırakması isteniyor. Hamas, ikinci aşamada İsrail güçlerinin Gazze’den tümüyle çekilmesini talep ediyor.
Anlaşmanın üçüncü aşaması: Ceset değişimi ve müzakereler
Planın üçüncü aşaması olan 45 günlük sürede ise taraflar arasında cesetlerin değişiminin gerçekleşmesinin öngörüldüğünü belirten kaynaklar, bu süreçte “savaşın nihai olarak sona ermesi” için müzakerelerin gerçekleşmesini içerdiğini kaydetti. Hamas’ın söz konusu planda, savaşın tümüyle sona ermesi için birinci aşamada başlatılacak müzakerelerin ikinci aşamada tamamlanmasını şart koştuğunu söyledi.
Hamas’ın talepleri ve serbest bırakılacak esirler
Filistinli kaynaklar, Hamas’ın söz konusu ekte her aşamada hangi esirlerin serbest kalacağını detaylarıyla yazdığı ve 7 Ekim’den bu yana tutuklanan Filistinli tüm esirlerin salıverilmesini talep ettiğini bildirdi. Hamas, dün çerçeve anlaşmasına ilişkin yanıtını Mısır ve Katar’a ilettiğini açıklamıştı.
Çatışmaların sonuçları
İsrail’in Gazze’yi işgalinde 7 Ekim sonrası Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail, 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı. İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 12 bini çocuk, 8 bin 190’ı kadın olmak üzere 27 bin 585 Filistinli öldürüldü, 66 bin 978 kişi yaralandı. Enkaz altında halen binlerce ölü olduğu bildirilirken, halkın sığındığı hastane ve eğitim kurumları hedef alınarak sivil altyapı da tahrip ediliyor. İsrail ordusu, Gazze Şeridi’ne saldırılarının başladığı 7 Ekim’den bu yana 226’sı karadan işgal sürecinde olmak üzere 563 askerinin öldürüldüğünü duyurdu. Çatışmalara 24 Kasım 2023’te 4 günlüğüne verilen ve daha sonra 3 gün daha uzatılan “insani ara”da 81 İsrailli ve 240 Filistinli esir karşılıklı serbest bırakıldı. Öte yandan İsrail, binlerce Filistinliyi alıkoyup hapsetmeye devam etti. İşgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs’te de 7 Ekim 2023’ten bu yana İsrail güçleri ile işgalci Yahudilerin saldırılarında 383 Filistinli hayatını kaybetti.