Türkiye’de 2022’de AR-GE Harcamaları 198,7 Milyar Liraya Yükseldi

Türkiye İstatistik Kurumu, “2022 yılı Araştırma ve Geliştirme Faaliyetleri Araştırması” sonuçlarını açıkladı.

– Gayrisafi yurt içi AR-GE harcaması 2022’de bir önceki yıla göre 96 milyar 932 milyon lira artarak 198 milyar 670 milyon liraya çıktı.
– Gayrisafi yurt içi AR-GE harcamalarının GSYH içindeki oranı 2021’de yüzde 1,4 iken, 2022’de yüzde 1,32 oldu.
– AR-GE harcamalarında mali ve mali olmayan şirketler yüzde 61,4 ile en büyük paya sahip oldu.
– Yükseköğretim ise yüzde 33,8’lik pay ile ikinci sırada yer aldı.
– Genel devlet AR-GE harcamalarının toplam içindeki payı yüzde 4,8 oldu.
– AR-GE harcamaları içerisinde personel harcamaları en büyük harcama kalemini oluşturdu.

AR-GE harcamalarının finansmanı ise şu şekilde gerçekleşti:
– 2022’de AR-GE harcamalarının yüzde 50,2’si mali ve mali olmayan şirketler tarafından finanse edildi.
– Genel devlet AR-GE harcamalarının yüzde 32,8’i, yükseköğretim yüzde 15,7’sini karşıladı.
– Yurt dışı kaynaklar yüzde 1,3’ünü, diğer yurt içi kaynaklar ise yaklaşık olarak yüzde 0,02’sini finanse etti.

AR-GE personeli sayısı ise 273 bine yaklaştı:
– Tam zaman eşdeğeri (TZE) cinsinden 2022’de toplam 272 bin 638 kişi AR-GE personeli olarak çalıştı.
– AR-GE personelinin yüzde 34,1’ini kadınlar oluşturdu.

AR-GE personeli öğrenim durumuna göre incelendiğinde:
– Yüzde 29,7’si doktora veya eşdeğeri eğitim düzeyine sahipti.
– Yüzde 37,3’ü lisans, yüzde 23,7’si yüksek lisans, yüzde 4,8’i meslek yüksekokulu ve yüzde 5,3’ü lise ve altı eğitim düzeyindeydi.

AR-GE harcamalarının en yüksek olduğu bölgeler:
– İstanbul (TR10) toplam AR-GE harcamasının yüzde 30,2’sini gerçekleştirdi.
– Ankara (TR51) ve Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova (TR42) bölgesi ise sırasıyla yüzde 29,7 ve yüzde 8,4’lük paya sahipti.

İmalat sanayindeki AR-GE faaliyetleri:
– İmalat sanayinde gerçekleştirilen AR-GE harcamalarının yüzde 49,1’i yüksek teknoloji faaliyetinde yer alan girişimler tarafından yapıldı.
– Orta yüksek teknoloji faaliyetindeki girişimler ise toplam AR-GE harcamasının yüzde 37,3’ünü gerçekleştirdi.

Sonuç olarak, Türkiye’de 2022’de AR-GE harcamaları önemli bir artış göstererek 198,7 milyar liraya ulaştı. Özellikle mali ve mali olmayan şirketler AR-GE faaliyetlerine büyük bir pay ayırdı. Kadın araştırmacıların oranı da dikkate değer bir şekilde arttı. İstanbul, Ankara ve Kocaeli, Sakarya, Düzce, Bolu, Yalova bölgeleri AR-GE harcamalarının en yüksek olduğu bölgeler olarak öne çıktı. İmalat sanayinde ise yüksek teknoloji faaliyeti yürüten girişimlerin AR-GE harcamaları büyük bir paya sahipti.